Архангай Хүмүүн III Байгалийн ухааны секц: October 2013

Õèìè – 10 ñóðàõ áè÷ãèéí “ªºðèéãºº ¿íýëýýðýé” õýñãèéí äààëãàâðûí õàðèó

I á¿ëýã

Õèìèéí õýë, óõàãäàõóóí

1. Æèìñíèé öàé áîë õîëèìîã áîäèñ þì. Ýíý íü íýãýí òºðëèéí øèíãýí õîëèìîã áîäèñûí æèøýý áîëíî.

7. À. ¹⁷₈Î Á. ³⁷₁₇Cl B. ⁶⁰₂₇Co Ã. ⁵⁷₂₆Fe

	ýëåêòðîí	ïðîòîí	Íåéòðîí
A	12	12	12
Á	16	16	18
Â	21	21	24
Ã	24	24	28
Ä	30	30	34
Å	19	19	22

9. A. Mg⁰ –2e^- = Mg²⁺Á. S⁴⁺ –2e^-= S⁶⁺

B. N^3- –3e^- = N⁰ Ã. Mn⁷⁺ +5e^- = Mn²⁺

10. A. Mg Á. C B. Fe Ã. Ag

13. 3s – áºìáºðöºã

14. Ñ: 1s²2s²2p² II. IV; 0, +2, ± 4

Ba: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p⁶4d¹⁰5s²5p⁶6s² II; 0, +2

Cl: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵ I, III, IV, VII; 0, ±1, +3, +5, +7

15. Na<P<S<Cl

16. Li<Na<K<Cs<Fr

17. He 1s² (H^-, Li⁺, Be²⁺, B³⁺, C⁴⁺, N⁵⁺)

18. Ýíýõ¿¿ äàñãàëûã àæèëëàõäàà á¿òýö, øèíæ ÷àíàðààðàà òºñººòýé áîäèñóóä íü õîîðîíäîî õÿëáàðõàí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëöäýã ãýñýí åðºíõèé çàð÷ìûã áàðèìòëàí áºãëºíº. ªºðººð õýëáýë, òóéëò ìîëåêóë íü òóéëò ìîëåêóëòàéãàà, òóéëã¿é ìîëåêóë íü òóéëã¿é ìîëåêóëòàéãàà õàðèëöàí ¿éë÷ëýëöýíý.

Óóñãàã÷èéí òºðºë	Óóññàí áîäèñûí òºðºë	¯¿ñýõ óóñìàë
Òóéëò	Òóéëò	Òèéì
Òóéëò	Òóéëò áèø	¯ã¿é
Òóéëò áèø	Òóéëò áèø	¯ã¿é
Òóéëò áèø	Òóéëò áèø	Òèéì

20. À. Èîíû òàëñòûí îðîíò òîð

Á. Èîíû òàëñòûí îðîíò òîð

Â. Ìîëåêóëûí òàëñòûí îðîíò òîð

Ã. Àòîìûí òàëñòûí îðîíò òîð

21. Ìîëåêóëûí á¿òýöòýé, ìîëåêóëûí òàëñòûí îðîíò òîð

22. Ðàøààí óñ, íåôòü, ìºíãºíèé íèòðàòûí óóñìàë, çîñ, ãóóëü íü õîëèìîã áîäèñò õàìààðàãäàíà.

23.

24.

Íýð	Òýìäýã	Äýñ äóãààð	Ìàññûí òîî	Íåéòðîíû òîî
Íàòðè Àçîò Áàðè Ëèòè Áîð	²³₁₁Na ¹⁵₇N ¹³⁶₅₆Ba ⁷₃Li ¹¹₅B	11 7 56 3 5	23 15 136 7 11	12 8 80 4 6

25. Áàéãàëèéí õèé íü ìåòàí, ýòàí, óñòºðºã÷, ¿íýðò í¿¿ðñóñòºðºã÷ººñ òîãòäîã áºãººä òóõàéí õèéí õîëèìãèéã õýâèéí íºõöºëä ãýæ ¿çâýë õèéí òóñ á¿ðèéí ýçëýõ õóâü íü íèéò äàðàëòûí ìºí òýð õóâèéã ýçëýíý ãýñýí Äàëüòîíû õóóëèéã áàðèìòëàíà òîîöîîëíî.

Ð_(ÑÍ4)= 0.9 ´ 101.325 = 91.1925 êÏà

Ð_(Ñ2Í6)= 0.05 ´ 101.325 = 5.06625 êÏà

Ð_(Í2)= 0.03 ´101.325 = 3.03975 êÏà

Ð_(Ñ6Í6)= 0.02 ´ 101.325 = 2.0265 êÏà

26. Íýãýí òºðëèéí õîëèìîã áîäèñò: øèðýì, õîîëíû äàâñíû óóñìàë, óëààíû áóóäàéí àðõè, áèíçåí

Íýãýí òºðëèéí áèø õîëèìîã áîäèñò: Øºë, óëààí áýõ, ñ¿¿

27.À

28. Â.

29. Á

30. A

31. Ã

32. Á

33. Â

34. À

35. À

36. Â

37. Á

38. À

39. À

40.Ã

41. À

42. Â

43. Â

44. À

45. Á

46. Ã

47. Á

48. Ã

Àñóóäàë øèéäâýðëýõ

49. Ýòèëèéí ñïèðò áà óñûã òýíö¿¿ ýçýëõ¿¿íòýé áîëîí òýíö¿¿ ìàññààð õîëèõ ¿åä ¿¿ñýõ óóñìàëûí ïðîöåíòûí êîíöåíòðàöè íü ººð ººð áàéíà. Ó÷èð íü ýòèëèéí ñïèðòèéí ìàññ áà ýçýëõ¿¿í íü õîîðîíäîî íÿãòààðàà çºðººòýé áàéäàã.

À. 50 ñì³ Ñ₂Í₅ÎÍ áà 50 ñì³ Í₂Î õîëèõ ¿åä ¿¿ñýõ óóñìàëûí ïðîöåíòûí êîíöåíòðàöèéã îëú¸.

m(Ñ₂Í₅ÎÍ) = V ´ r = 50 ñì³´0.8 ã/ñì³ = 40 ã

m(H₂Î) = V ´r = 50 ñì³´1.0 ã/ñì³ = 50 ã

Á. 50 ã Ñ₂Í₅ÎÍ áà 50 ã Í₂Î õîëèõ ¿åä ¿¿ñýõ óóñìàëûí ïðîöåíòûí êîíöåíòðàöèéã îëú¸.

51. À. Òóéëã¿é ìîëåêóëóóäûí îðîí çàéí áàéãóóëàìæ íü òýãø õýìò á¿òýöòýé áàéäàã áîë òóéëã¿é ìîëåêóëóóä íü òýãø õýèò áèø á¿òýöòýé áàéäàã.

Á. sp³

52. Õîëèìãîîñ õèìèéí íýãäëèéã íü öýâýðëýõ àðãûã òóõàéí áîäèñûí àãðåãàò

òºëºâ áàéäàë, ôèçèê øèíæ ÷àíàð äýýð ¿íäýñëýí ñîíãîí àâíà.

À. Õîîëíû äàâñ áà ÷èíæ¿¿ ãýñýí õîëèìîã íü õàòóó áàéäàëòàé íóíòàã õîëèìãèéã ÿëãàí ñàëãàõäàà óñàíä óóñãàõàä õîîëíû äàâñ íü óñàíä óóñàæ, ÷èíæ¿¿ íü óñàíä óóñàõã¿é øèíæ ÷àíàðûã àøèãëàí ø¿¿æ ñàëãàíà. Õàðèí õîîëíû äàâñàà øèðãýýõ çàìààð ÿëãàí àâíà.

Á. Óñ áà ýëñ ãýñýí õîëèìãèéí õóâüä ýëñ íü óñàíä óóñäàãã¿é ó÷èð òóíãààõ, ø¿¿õ àðãûã àøèãëàí ÿëãàí ñàëãàíà.

Â. Òîñ áà óñ ãýñýí õîëèìîã ìºí ¿ë õîëèëäîõ øèíãýí ó÷èð ýíý 2 õîëèìãèéã õóâààã÷ þ¿ë¿¿ð àøèãëàí ÿëãàí ñàëãàíà.

Ã. Ñïèðò áà óñ ãýñýí õîëèìîã íü õîîðîíäîî óóñäàã øèíãýí õîëèìîã ó÷èð íýðýõ àðãûã àøèãëàí ÿëãàí ñàëãàíà.

54. À. n=0.05 ìîëü KMnO₄

Á. n=0.05 ìîëü K; n=0.05 ìîëü Mn; n=0.2 ìîëü O

Â. m=1.95 ã K; m=2.75 ã Mn; m=3.2 ã O

Ã. n=0.025 ìîëü MnO₂

Ä. N= 0.301*10²³ø

Æ. 40.50%

Ç. 26.24*10^-23

Ê. 158 ã

55. À. m=4.4 ã CO₂;

Á. 6.02*10²²

B. 1.2*10²³

Ã. 0.2 ìîëü

56. Íÿãò íü 19,32 ã/ñì³

57. Ýíý áîäëîãî íü ýçëýõ¿¿í òîãòìîë ¿åä ÿâàãäàæ áàéãàà ó÷èð Øàðëèéí õóóëèéã àøèãëàí òîîöîîëíî. Òåìïåðàòóðûã íü 19 ⁰Ñ-ààñ 75 ⁰Ñ õ¿ðòýë èõýñãýõýä äàðàëò íü õýðõýí ººð÷ëºãäºõèéã òîîöîîëú¸:

Ýõíèé øàòàíä: Ò₁= 273 + 19 = 292 K, Ð₁= 202.5 êÏà

Ñ¿¿ëèéí øàòàíä: Ò₂= 273 + 75 = 348 K, Ð ₂= ?

¿¿íýýñ

; Ð₂ = 241.33 êÏà

292 K-ýýñ 348 K õ¿ðòýë õèéã õàëààõàä

äàðàëò íü 202.5 êÏà-ààñ 241.33 êÏà áîëòëîî ºñíº.

II á¿ëýã

1. N₂+ 3 H₂ = 2NH₃ + 92 êÆ

3.160 êÆ

4. 1344,8 êÆ

5. Áîäëîãûí ºã¿¿ëáýðò äèññîöèàöèéí ýíåðãè ãýæ ºãºãäñºíèéã õèìèéí õîëáîîíû ýíåðãè áîëãîæ ñóðàã÷äàä òàéëáàðëàõ õýðýãòýé.

431,5 êÆ

6. 2 H₂ + O₂ = 2 H₂O+ 572 êÆ

8. 0.05моль/л сек.

9. Химийн урвалын тэгшитгэл, H₂ + Cl₂ = 2HCl

Дундач хурд = 1.0 моль/л / 20 сек. = 0.05 моль/л сек.

Урвалд ороогүй: 1.2: моль/л H₂ , 0.5 моль/л Cl₂

Урвалын хурдын тогтмол k = 0.015 моль/л сек

10. À. 2SO₃ = 2SO₂ + O₂

Á. K = 1.2 ×10^-4

13. pH=5,6

14. Õ¿íèé öóñíû [H⁺]= 3.9×10^-8ã-èîí×ë^-1

Ãàðûí ñàâàíãèéí [H⁺]= 10^-10 ã-èîí×ë^-1

16. 705,6 ë H₂,352,8ë Î₂

17. Г

18. В

19. А

20. А

21. Б

22. В

“Ìîëåêóë. Õèìèéí õîëáîî” äýä á¿ëãèéí õ¿ñíýãò 1.2.2-ûã àøèãëàí õèìèéí õîëáîîíû ýíåðãèéã òîîöîõ áîëîìæòîéã àíõààðààðàé.

0.0038 êÆ

À. 32791,6 êÆ

Á. 32,791× 10⁶êÆ

Â. 30,5 ã

Ã. 5111 ã

À. N₂ + 3 H₂ 2NH₃

Á. Ç¿¿í ãàð òèéø

Â. Áàðóóí ãàð òèéø

Ã. Óðâóó óðâàëûí ÷èãëýëä

Ä. N₂ + 3 H₂ 2NH₃

III á¿ëýã

2. Õîëèìîã: àììèàêèéí óóñìàë

Íýãäýë : Êîëáîí äàõü àììèàê

Ìîëåêóë : Àçîòûí ìîëåêóë

Àòîì : Àçîòûí õ¿÷èë äýõ àçîò

5. Óðâàëûí ÿâöàä ýçëýõ¿¿í èõýñ÷ áàéãàà ó÷ðààñ òýíöâýðèéã áàðóóí ãàð òèéø øèëæ¿¿ëýõèéí òóëä äàðàëòûã áàãàñãàíà. Áàðóóí ãàð òèéø ýíäîòåðìèéí óðâàë ÿâàãäàæ áàéãààãèéí óëìààñ òåìïåðàòóðûã èõýñãýíý.

6. KNO₂íü õ¿÷òýé ñóóðü, ñóë õ¿÷ëýýñ ¿¿ññýí äàâñ ó÷ðààñ óóñìàëûí îð÷èí ø¿ëòëýã áàéíà. Èéìýýñ èíäèêàòîðûí öààñ íîãîîí ºíãºòýé áîëíî. Õàðèí AgNO₃ íü ñóë ñóóðü, õ¿÷òýé õ¿÷ëýýñ ¿¿ññýí äàâñ ó÷ðààñ óóñìàëûí îð÷èí õ¿÷èëëýã áàéíà. ¯¿íèé óëìààñ èíäèêàòîðûí öààñíû ºíãº øàð áîëíî. Äàâñíû ãèäðîëèçûí èîíû õóðààíãóé òýãøèòãýë:

NO^-₂+ H⁺OH^- ® HNO₂ + OH^-

Ag⁺ + H⁺OH^- ® AgOH + H⁺

7. C_N= 0.266

· Pb⁺²(N⁺⁵O^-2₃)^-₂

· Èîíò á¿òýöòýé íýãäýë

· Èîíò íýãäýë åðäèéí íºõöºëä õàòóó

· Pb (NO₃)₂ «Pb ⁺² + 2NO^-₃

· Pb(NO₃)₂– ñóë ñóóðü , õ¿÷òýé õ¿÷ëýýñ ¿¿ññýí äàâñ ó÷ðààñ óóñìàë õ¿÷èëëýã îð÷èíòîé.

· 2Pb(NO₃)₂+ 2H₂O ®2Pb + O₂ + 4HNO₃

· 2Pb(NO₃)₂® 2PbO + 4NO₂ + O₂

· 0.4ë (NO₂ áà O₂)

· 669ã PbO

10. Õ¿÷òýé ààäàð áîðîî ÿëàíãóÿà äóó öàõèëãààíòàé áîðîîíû ¿åä

àãààðûí íàéðëàãàíä àãóóëàãäàæ áóé àçîò õ¿÷èëòºðºã÷òýé õàðèëöàí ¿éë÷èëæ, àçîòûí îêñèä ¿¿ñãýí òýð íü õóð òóíàäàñ áàéäëààð õºðñºíä øèíãýæ àììîíèéí íèòðàòûã ¿¿ñãýäýã.

11. Õ¿í öàãò 0,03894 ìã àçîòûí äèîêñèä, 0,375 ìã óãààðûí õèé, 0,0228 ìã õ¿õðèéí õî¸ð÷ îêñèä, 0,0033 ìã õ¿õýðòóñòºðºã÷ áóþó íèéò 0.44004 ìã õîðò áîäèñîîð àìüñãàëíà.

12. Àéìãèéí òºâººñ Óëààíáààòàð õ¿ðòýëõ çàéã ìýäýæ áàéãàà òîõèîëäîëä 10 êì òóòàìä ÿëãàðàõ õèéí õýìæýýã àøèãëàí òîîöîîëæ áîëíî.

13. 2 ãà ãàçðûã 10,5 öåíòíåð øóâóóíû ñàíãàñ áà àììîíèé ø¿¿ãýýð áîðäñîí ãýæ àâààðàé. Òýãâýë 0,175 öåíòíåð àììîíèé ø¿¿ çàðöóóëàãäñàí áàéíà.

14. Ã

15. Â

16. Â

17. Ã

19. Á

20. Â

21. Â

22. À

23. À

24. Ã

25. 50êã ãàíòèã õºøººíººñ 0.211 êã õîðîãäñîí.

26. NaHCO₃+ HCL ® NaCL + CO₂ +H₂O

27. ªâ÷òºí ºäºðò 1,4634 ã áðîìûã õýðýãëýæ áàéíà.

28. 1òí õîîëíû äàâñ èîäæóóëàõàä øààðäëàãàòàé êàëèéí èîäèäûã 6,445 ã êàëèéí èîäàòààñ ãàðãàí àâíà.

29. CL₂+ KOH ® KCL + KCLO₃ + H₂O

30. Á

31. À

32. Ã

33. Ã

34. À

35. Á

36. Ã

37. Â

38. FeCL₂+ Cu ® CuCL₂+ Fe

FeCL₃ + 3NaOH ® 3NaCL + Fe(OH)₃

39. 4Fe⁺²S^-2 ×S⁰ + 11O⁰₂ ® 2Fe⁺³₂O^-2₃+ 8⁺⁴SO^-2₂

Fe⁺² – 1e^- ® Fe⁺³

S⁰ – 4e^- ® S⁺⁴

S^-2 – 6e^- ® S^-

O⁰₂ + 4e^- ® 20^-2

40. 1250ã êîêñ õýðýãòýé.

41. 1ã õ¿õðèéí õ¿÷ëèéí äýýæèíä 0.1ã õ¿õýð áàéíà. Ìàññûí õóâü 10%

42. Fe⁺²(OH)₂,Fe⁺³(OH)₃ , H₂Fe⁺³O₂

43. Fe₂O₃+ 2AL = AL₂O₃+2Fe ∆H=930

112 ã òºìðèéí îêñèäîîñ 651 ã òºìðèéã ãàðãàí àâíà.

46. 71,43êã Fe₂O₃, 8,036êã C õýðýãòýé.

47. 4Fe + 6H₂O + 3O₂ ® 4Fe(OH)₃

48. 2.85òí áóþó 2850êã òºìðèéí ñîðîíçîí ã¿ð õýðýãòýé.

49. Â

50. À

51. Â

52. Ã

53. À

54. À

55. Â

56. À

57. Á

58. Ã

59. Â

60. Â

Архангай Хүмүүн III Байгалийн ухааны секц

Wednesday, October 9, 2013

Мэдэхэд илүүдэхгүй